Het is voor veel Nederlanders en Belgen een droom om te verhuizen naar Spanje op zoek naar het prettige weer, de vele zonne-uren en een leven met minder stress. Verhuizen kan echter ook weer veel stress met zich meebrengen en ook het wonen in een ander land met een andere cultuur is niet altijd even makkelijk.
In deze beginnersgids voor de Spanje immigrant leggen we in het kort uit hoe je de ideale plaats kunt vinden om te gaan wonen, waar en hoe een huis te kopen of te huren, hoe het zit met de gezondheidszorg en de aanvraag van een buitenlands registratie nummer (NIE). En dan nog maar niet te spreken over de Spaanse taal wat wel heel erg makkelijk is om bovenstaande stappen beter te laten verlopen.
Spaanse les
Als je uiteindelijk besloten hebt om naar Spanje te verhuizen is het erg verstandig om met een Spaanse cursus te beginnen. De beheersing van de taal van het land waar je naartoe gaat is bijna essentieel, al zijn er nog steeds honderden of duizenden immigranten die naar Spanje komen zonder dat ze de taal beheersen of slechts “vino tinto”, “cerveza” en “hola” kunnen zeggen.
Met de beheersing van de taal, het kunnen praten en nog belangrijker kunnen begrijpen van de Spanjaarden is de kans groter dat je sneller geaccepteerd wordt, je minder snel bedondert wordt en je gewoonweg weet waar men het over heeft. Probeer dus alvast een cursus te doen in Nederland of België, kijk vaak Spaanse televisie (kinderprogramma’s werken goed) of probeer de Spaanse kranten te lezen (en niet alleen SpanjeVandaag) voor het laatste landelijke, regionale maar ook zeker lokale nieuws.
Werk
Op dit moment is het wat werk betreft niet helemaal goed in Spanje. Dat wil zeggen er zijn nog steeds meer dan 3 miljoen mensen werkloos (2022) en het werkloosheidspercentage is meer dan 13%. Het vinden van een baan in Spanje is op dit moment dus zeker niet makkelijk. Gedurende de zomermaanden is er werk te vinden in het toerisme maar verwacht niet dat dit voor het oprapen ligt.
Veel Nederlanders en Belgen denken vaak dat ze met de beheersing van meerdere talen een streepje voor hebben bij het aannemen van werknemer maar dat is niet altijd zo. In het toerisme kan het wel helpen maar niet altijd. Wel zijn er vaak banen te vinden in de call centers waar men altijd wel op zoek is naar mensen die andere talen beheersen.
Houdt er rekening mee dat de lonen stukken lager zijn dan in Nederland of België. Het minimumloon in Spanje is 1.000 euro waar je wel 40 of meer uur per week voor moet werken. Dat is dus zeker niet te vergelijken met Nederland of België en een financiële buffer is zeker aan te raden als je op zoek gaat naar werk.
Telefoon
Als je in Spanje bent gearriveerd neem dan meteen een Spaans telefoonnummer door naar een van de mobiele providers te gaan. Dat kan uiteraard een prepaid systeem zijn of met een contract maar houdt er rekening mee dat in het geval van een contract men moet aantonen dat men in Spanje woont en een NIE heeft (dat is een volgende stap).
Om te beginnen is het waarschijnlijk het makkelijkste om een prepaid simkaart te nemen die later altijd om te zetten is naar een vast contract. De grootste providers zijn Movistar, Vodafone, Orange en Yoigo. Denk goed na over welke provider je neemt want deze hebben niet overal bereik. Controleer dus eerst of de nieuwe provider bereik heeft in de omgeving waar je wilt gaan wonen, zeker als het om een afgelegen gebied gaat. Ook het internet (ADSL) heeft hiermee te maken aangezien het tegenwoordig normaal is dat hetzelfde bedrijf voor je mobiele telefoon ook de internetaansluiting doet voor je. Er zijn redelijk goede deals voor totaal pakketten in Spanje maar het internet en mobiele telefoon netwerk is nog altijd slechter en duurder dan in Nederland of België. Internet is langzamer en mobiel bellen is duurder.
De telefoon is nodig om bijvoorbeeld op zoek te gaan naar werk, bellen voor woonruimte of om gewoon bereikbaar te zijn in je nieuwe thuisland. Uiteraard kun je E-mails versturen maar daar wordt niet altijd op geantwoord. Bellen is beter, sneller en directer maar dan moet je toch ook weer de Spaanse taal beheersen (als je niet helemaal buitenlands wilt overkomen).
NIE
Als je in Spanje komt wonen is een NIE nummer zeer belangrijk. Het Numero de Identidad de Extranjero (NIE) is een nummer wat op een groen kaartje staat en wat je toegang geeft tot een wereld van mogelijkheden. Zonder dat nummer ben je niet veel in Spanje. Het NIE nummer heb je nodig voor de notaris, internet en telefoon aansluitingen, gas-, water- en elektriciteitsaansluitingen en voor andere contracten zoals vervoer, gemeente etc.
Het NIE nummer kan aangevraagd worden bij de vreemdelingenpolitie in een stad nabij waar je wilt gaan wonen. Men moet daarvoor een document in tweevoud invullen, een bewijs afleveren van je verblijfplaats, je huidige paspoort en men moet een x-bedrag betalen bij een speciale bank en het overschrijvingsbewijs laten zien. Op het moment van aanvragen worden er vingerafdrukken van je gemaakt en niet veel later krijg je een groen papiertje of pasje wat de rest van je leven (sinds enkele jaren, daarvoor was het maar 6 jaar geldig) in Spanje geldig is.
De meeste grote steden hebben een Oficina de Extrenajeria waar je soms zomaar naartoe kunt gaan of waar je eerst online of per telefoon een afspraak moet maken. Als Europees burger is de afhandeling van het NIE nummer proces makkelijker dan voor die personen die niet uit Europa komen.
LEES OOK: Stappenplan NIE nummer aanvragen in Spanje
Koop- of huurhuis
Als je naar Spanje komt wil je natuurlijk ergens gaan wonen. Tegenwoordig hebben veel nieuwe Spanje inwoners al van te voren gepland waar ze naartoe gaan en vaak heeft men al een woning gehuurd of gekocht voordat men de definitieve stap maakt om in Spanje te gaan wonen.
De huizenjacht kan natuurlijk vanaf de luie bank in Nederland of België makkelijk gedaan worden via de vele online websites met woonaanbiedingen. Er zijn veel buitenlanders, waaronder ook Nederlanders en Belgen, die een makelaarskantoor hebben in Spanje en je in je eigen taal kunnen begeleiden. Let echter op dat het allemaal niet te mooi klinkt en laat je niet in de maling nemen. Laat voordat men iets koopt een advocaat naar de papieren kijken om te controleren of alles in orde is en gebruik je gezond verstand.
Bij de aanschaf van een woning die vrij staat, bijvoorbeeld in de bergen of kuststreek, moet je er rekening mee houden dat de onroerend goed belastingen die men moet betalen soms behoorlijk hoog kunnen zijn. Datzelfde geldt voor flats of appartementen in grote gebouwen waarbij men naast de onroerend goed belasting ook rekening moet houden met de servicekosten voor het onderhoud, zwembad etc. van de urbanizacion of comunidad. Deze kunnen soms behoorlijk oplopen (zeker als er zwembaden zijn).
Bankrekening
Het hebben van een bankrekening in Spanje is een must en er is keuze genoeg aan banken, spaarkassen en andere instellingen. Het openen van een rekening kan soms heel makkelijk maar ook soms heel ingewikkeld zijn voor buitenlanders, dat ligt aan de bank.
Over het algemeen moet men een paspoort laten zien en de NIE die je in een eerdere stap al hebt aangevraagd en gekregen. Ook vraagt men vaak naar bewijzen dat je werk hebt of een vast inkomen en een bewijs van je woonadres. De meest gangbare rekening die men opent in Spanje is een “cuenta coprriente”, een gewone dagelijkse bankrekening. Men kan ook een “cuenta de ahorro” spaarrekening afsluiten maar dat gebeurt door buitenlanders wat minder.
Bij het afsluiten van je eigen Spaanse rekening krijg je meteen een bankpas die vaak zelfs per post verstuurd wordt naar je huisadres. De bankpassen in Spanje zijn vaak meteen ook credit- of debet cards waarmee je kunt betalen als een VISA of MASTERCARD maar ook als een pinpas in de winkels, benzinestations etc. Dat is allemaal leuk en aardig maar men moet daar natuurlijk wel voor betalen op jaarbasis. Over het algemeen zijn de banken niet goedkoop in Spanje. De websites van de banken zijn dan weer wel dik in orde en bijna alles kan gewoon thuis achter de computer geregeld worden wat erg makkelijk is.
HANDIG: Lees ons artikel HIER over OpenBank, een Spaanse rekeningnummer in Nederland met Nederlandse service en assistentie en ook nog eens zonder commissies en kosten.
Empadronamiento
Als je eenmaal je droomwoning hebt gevonden en ook al gekocht of gehuurd hebt, dan dien je naar de gemeente te gaan om je in te schrijven in het bevolkingsregister. Dat heet “empadronamiento” en bestaat eigenlijk uit het geven van je persoonlijke gegevens, je NIE (daar heb je hem weer), je adres en een uitschrijvingsbewijs van de gemeente in Nederland of België. Dat laatste is echter niet overal even belangrijk maar kan wel gevraagd worden.
Dit bewijs van inschrijving is nodig voor onder andere het afsluiten van een telefoon en/of internet aansluiting of huur/koopcontract en eventueel andere diensten. Daarnaast zorgt de inschrijving van jezelf en je familie bij jouw nieuwe gemeente ervoor dat kinderen naar de lokale scholen kunnen gaan en je gebruik kunt maken van de lokale ziekenhuisvoorzieningen en gezondheidszorg. Als je ingeschreven bent mag je ook stemmen als er gemeente verkiezingen zijn, en dat kan soms erg makkelijk (en leuk) zijn.
De gemeentes vinden het daarnaast erg prettig als buitenlanders zich inschrijven als nieuwe inwoners omdat op deze manier het aantal inwoners stijgt en zij meer subsidies krijgen.
Belastingnummer
Naast een NIE nummer moet men in Spanje ook een soort van belastingnummer aanvragen bij de Tesoria General de la Seguridad Social in het kort Seguridad Social. Dit nummer wordt gebruikt voor de belastingzaken maar ook voor eventueel gezondheidszaken in de ziekenhuizen en andere officiële instanties.
Het Numero de Seguridad Social wordt gebruikt indien men werk heeft voor de contracten en natuurlijk voor alle belastingzaken in Spanje. Daarnaast dient het Numero de Seguridad Social ook voor het registreren van een gezondheidskaart in jouw autonome deelstaat waarna je recht hebt op gratis gezondheidshulp.
Online kan men de documenten downloaden en invullen en daarmee naar een regionaal kantoor gaan. Ook hier kan het vaak voorkomen dat men eerst online of via de telefoon een afspraak moet maken.
Gezondheidszorg
Als je ingeschreven bent in Spanje kun je ook gebruik gaan maken van de gratis en uitstekende gezondheidszorg. Deze is op veel plaatsen in het land erg goed en op andere plaatsen weer slecht, dat ligt eraan waar je woont. Als je woont en werkt in Spanje mag je gebruik maken van de gezondheidszorg maar als je als buitenlander niet kan aantonen dat men werkt of woont in Spanje moet men betalen voor de ziekenzorg.
Als ingeschreven en in Spanje wonende en werkende buitenlander heb je dezelfde rechten op gezondheidszorg als een Spanjaard. Dat is mooi meegenomen maar als je iets meer wilt dan de gratis gezondheidsdienst dan kun je altijd een particuliere verzekering afsluiten waarbij men, zoals de bedrijven beloven, sneller en beter geholpen wordt. Een Europese gezondheidskaart is wel handig als men op vakantie gaat in Spanje maar deze geldt uiteraard niet meer als men daar gaat wonen.
Als je gebruik wilt maken van de gratis gezondheidszorg in het land moet je naar de plaatselijke gezondheidsinstelling gaan om je daar in te schrijven. Daar heb je dan het volgende voor nodig: je paspoort, NIE nummer (en kaartje), het sociale zekerheidskaartje/document, het bewijs dat je ingeschreven staat in de gemeente en je arbeidscontract (dat wordt soms gevraagd maar niet altijd). Zorg dat je kopieën hebt van de papieren die je moet overhandigen. Na inschrijving krijg je een kaartje wat je elke keer als je gebruik wilt maken van de gezondheidsdienst moet laten zien. Dat geldt trouwens ook als je bij de apotheek medicijnen moet halen.
Als je eenmaal ingeschreven staat bij je lokale gezondheidsinstelling dan kun je een doctor krijgen die te vergelijken is met een huisarts zoals in Nederland of België waar je elke keer naartoe kunt gaan als je een arts nodig hebt. Deze doctors komen niet naar je huis als je ziek bent maar er wordt in het geval van ziekte een ziekenauto gestuurt om je naar het ziekenhuis te brengen. Veel Spanjaarden maken echter vaker gebruik van de eerste hulp die dan ook bijna altijd vol zit. Bij je reguliere arts kun je online of via de telefoon een afspraak maken.
Geduld en geduld
Zo zie je maar weer, er komt veel kijken bij een verhuizing naar Spanje. Dit gaat voor veel mensen goed, en dan met name die personen die zich goed voorbereiden, maar het kan ook soms erg fout gaan en dan gebeuren er soms van die gekke situaties zoals bij het programma “ik vertrek”. Voor alle stappen bij het inschrijven en aanmelden bij de officiële instanties moet je echter wel erg veel geduld hebben want het kan soms erg anders verlopen dan in Nederland of België. Aan de andere kant gaat het steeds beter en sneller omdat men tegenwoordig met een afsprakensysteem werkt en het niet meer zo’n zooitje is bij de instanties.